BUDOWA I CZYNNOŚĆ/ Najistotniejszym narządem układu krążenia jest serce. Jest to mięsień, dzięki pracy którego krąży krew, a wraz z nią zawarte w niej substancje odżywcze, tlen, hormony, enzymy i inne składniki.
Serce składa się z dwóch przedsionków – lewego i prawego, oraz dwóch komór – lewej i prawej. Przedsionek lewy i komora lewa oddzielone są od komory prawej i prawego przedsionka przegrodą, natomiast przedsionki oddzielają od komór zastawki.
Z całego organizmu krew spływa żyłami do serca – do prawego przedsionka. Jest ona uboga w tlen (pobrany przez tkanki), a bogata w dwutlenek węgla. Z prawego przedsionka krew przedostaje się do komory prawej, skąd w chwili skurczu dostaje się do tzw. krążenia płucnego. W płucach oddaje dwutlenek węgla i pobiera tlen. Z płuc utlenowana krew spływa do lewego przedsionka, następnie dostaje się do lewej komory, skąd podczas skurczu przechodzi do tzw. krążenia dużego. Utlenowana krew rozprowadzana jest tętnicami do wszystkich tkanek i narządów. Tkanki i narządy pobierają tlen, a oddają dwutlenek węgla. Krew wraca żyłami do prawego przedsionka i cykl się powtarza.
Aby mięsień sercowy mógł prawidłowo działać, musi on być prawidłowo zaopatrywany w utlenowaną krew. Naczynia zaopatrujące mięsień sercowy nazywane są tętnicami wieńcowymi – stąd choroba tych naczyń nazywana jest chorobą wieńcową (choroba niedokrwienna mięśnia sercowego – angina pectoris).
Skurcze serca nie mogą być chaotyczne – muszą być skoordynowane, by przy jak najmniejszym wydatku energii przepompować jak najwięcej krwi. Systemem harmonizującym pracę serca jest grupa wyspecjalizowanych komórek przewodzących pobudzenie elektryczne w mięśniu sercowym
– tzw. układ bodźcoprzewodzący. Pobudzenie to jest sygnałem do skurczu dla poszczególnych części serca. Rozchodzenie się tego pobudzenia możemy też badać na powierzchni ciała – poprzez badanie EKG (elektrokardiograficzne-zapis czynności elektrycznej serca). Na podstawie otrzymanego w EKG wykresu możemy stwierdzić, czy pobudzenie elektryczne rozchodzi się w sercu prawidłowo, czy nie napotyka jakichś przeszkód (uszkodzony mięsień nie przewodzi pobudzenia).
